Opiniestuk: afschaffen loondoorbetaling tweede ziektejaar doodsteek voor inclusieve samenleving
Loondoorbetaling in het tweede ziektejaar staat al enkele jaren op losse schroeven. Partijen zijn verdeeld over dit onderwerp. Zo willen het CDA en de VVD de loondoorbetalingsplicht van werkgevers inkorten naar één jaar terwijl GroenLinks wil dat de loondoorbetalingsplicht onveranderd blijft.
Met de komst van een nieuw kabinet verwacht Hans van Bussel, directeur van verzuimspecialist Sazas, dat dit onderwerp wederom op de agenda komt. Hij wil het nieuwe kabinet waarschuwen dat wanneer de loondoorbetaling van het tweede ziektejaar stopt, daar niemand bij gebaat is. Daarnaast is het de doodsteek voor een inclusieve samenleving waar Nederland naar streeft. Het bevordert de arbeidsparticipatie niet.
Minder ziekteverzuim
Veel kabinetsleden maar ook mkb’ers zijn in de veronderstelling dat wanneer de doorbetaling van het tweede ziektejaar wordt stopgezet, dat dit enorm in kosten zal schelen. Ik kan uit de praktijk vertellen dat dit een denkfout is. Werkgeversverplichtingen bij reïntegratie werken positief op het terugdringen van verzuim. Denk bijvoorbeeld aan een werknemer met borstkanker. Diegene is al gauw een jaar uit de running en wil na het ziekteproces niets liever dan weer aan de slag op de oude vertrouwde werkplek waar je de mensen kent en je ook qua werkzaamheden weer op je plek zit. Zo iemand wil je helemaal niet ontslaan en een WW-traject injagen. Ik vind het de taak van de werkgever om iemand na zo’n ingrijpend ziektebed weer aan het werk te helpen.
Stoppen leidt tot meer verzuim
Een internationaal onderzoek dat aangehaald wordt in een rapportage van het CPB, laat ook zien dat loondoorbetaling bij ziekte juist leidt tot minder ziekteverzuim. Het stoppen van de doorbetaling van het tweede ziektejaar leidt volgens het onderzoek juist tot meer verzuim. Meer verzuim leidt tot meer kosten voor de werkgevers en de overheid. En dat wil natuurlijk niemand.
14% ziektedagen valt in tweede jaar
Een ander feit dat vaak over het hoofd gezien wordt, is dat volgens het CPB gemiddeld zo’n 69% van de ziektedagen in het eerste helft van het eerste ziektejaar valt, 17% in de tweede helft en slechts 14% in het tweede ziektejaar. Een relatief klein percentage valt dus in het tweede ziektejaar. Gaan wij deze zieke werknemers, die onze steun hard nodig hebben, laten vallen? Ik vind dit niet sociaal en niet passend binnen een menselijke maat die wij allemaal graag weer terug zien.
Reïntegratie beste bij eigen werkgever
Het is voor werknemers het prettigst en meest effectief om bij verzuim te reïntegreren in de vertrouwde omgeving, bij de eigen werkgever dus. De hulp bij reïntegratie bij de eigen werkgever is essentieel, met name bij langdurig verzuim. Knip je na één jaar de band tussen werknemer en werkgever door, dan is het voor een werknemer extreem moeilijk om een nieuwe en geschikte plek te vinden om weer op te bouwen en in het arbeidsproces te komen. Een zeer onwenselijke situatie als je het mij vraagt. Ik ken vanuit de praktijk op dit moment drie situaties van borskanker en darmkanker die de termijn van één jaar overschrijden qua reïntegratie. We introduceren juist een bevolkingsonderzoek om er snel bij te zijn, en dat lukt, maar vervolgens laten we deze mensen dan hier weer in de goot vallen?
UWV niet geschikt
Wanneer er toch besloten wordt dat het tweede ziektejaar wordt afgeschaft, komt UWV in de lead. Deze instantie heeft al enkele jaren capaciteitsproblemen en een schrijnend tekort aan bedrijfsartsen. Hierdoor kunnen zij dit nooit opvangen. UWV mist de reïntegratiebril die nodig is om mensen weer gezond en met plezier aan werk te helpen. Nog een reden dus waarom het stopzetten van de doorbetaling van het tweede ziektejaar geen goed idee is. Maar wat zou wel een goed idee zijn? Mijn gedachte is om het risico van het tweede ziektejaar neer te leggen bij de verzuimverzekeraar. Meer verantwoordelijkheid naar de verzekeraars verlaagt daarnaast de drempel om mensen in dienst te nemen, omdat het risico bij de verzekeraar komt te liggen. Dit zal dus ook de arbeidsparticipatie een positieve prikkel geven.Niemand erbij gebaat
Bij het inkorten of afschaffen van de loondoorbetalingsperiode voor zieke werknemers zijn er alleen verliezers. Het leidt per saldo tot een verzwaring van de daadwerkelijke werkgeverslasten, een lagere structurele werkgelegenheid door de extra instroom in de WIA en hogere overheidsuitgaven. Daarnaast staat het willen zijn van een inclusieve en sociale samenleving haaks op het afschaffen van het tweede ziektejaar. Daarom pleit ik voor het behoud van de doorbetaling van het eerste én tweede jaar zodat iedereen een eerlijke kans blijft houden op de Nederlandse arbeidsmarkt.
Over Hans van Bussel & Sazas
Hans van Bussel is algemeen directeur van Sazas, verzuimspecialist voor het mkb. Sazas biedt verzuim- en inkomensverzekeringen aan, begeleidt verzuimtrajecten en pakt verzuim preventief aan. In 2020 was Sazas voor de 4e keer op rij de nummer 1 in het Klanttevredenheidsonderzoek Inkomen Zakelijk van het Verbond van Verzekeraars.
Ook interessant voor u:
-
In de whitepaper 'Werkstress' leest u niet alleen over de oorzaken van stress. We bieden u ook handvatten om stress bij medewerkers te signaleren en verzuim door stress of een burn-out te voorkomen.Whitepaper
-
Wat zeggen uw verzuimcijfers over uw organisatie?
Meten is weten. Het verzuimprofiel is niet alleen relevant voor leidinggevenden of medewerkers, maar ook voor de verzuimaanpak van de directie of eventuele HR-afdeling. Lees er meer over.Artikel