Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de verzuimcijfers voor eind 2020 bekendgemaakt. In het vierde kwartaal van 2020 was het ziekteverzuim 4,9%, het hoogst sinds het vierde kwartaal in 2002 toen het verzuim 5,4% was. Eind 2019 was dit nog 4,4%. Dit betekent dat er eind 2020 van elke duizend te werken dagen 49 werden verzuimd door ziekte. Het ziekteverzuim is in het eerste en het vierde kwartaal (herfst en winter) altijd iets hoger dan in de andere kwartalen.
Met de cijfers over het vierde kwartaal van 2020 is ook het gemiddeld verzuim voor 2020 bekend:
In 2014 was dit gemiddelde nog 3,8%, in 2018 4,3% en 2019 4,4%. Duidelijk is dat Nederlandse medewerkers vorig jaar veel meer ziektedagen opnamen dan normaal. Er is al een aantal jaar een stijgende trend in ziekteverzuim, maar dit is geen lichte stijging. Dat het aantal zieken in 2020 hoger lag, komt hoogstwaarschijnlijk voor een groot deel door het coronavirus, maar ook andere factoren als werkdruk en stress spelen een rol. De afgelopen jaren lag het verzuim gemiddeld op de 4,2% door griep, ernstige aandoeningen of vanwege psychische klachten.
Het verzuim was met 6,8% vooral hoog onder personeel in de gezondheids- en welzijnszorg. Een stijging van 0,9% vergeleken met het vierde kwartaal in 2019. De toename is nog nooit zo sterk geweest. Vooral onder personeel van verpleeghuizen was het verzuim hoog: 8,2%, dat is 1,1% hoger dan een jaar eerder. Een duidelijk effect van corona. Zorgmedewerkers lopen meer risico om besmet te raken met het coronavirus en dat zorgt voor meer verzuim. Bovendien zijn zorgmedewerkers die niet ziek waren maar wel in quarantaine zaten ook meegeteld in de cijfers want zij konden niet werken. Het is in de zorg ook lastiger om na ziekte te re-integreren vanwege de hoge werkdruk. Medewerkers in de zorg blijven daardoor in coronatijd langer ziek thuis, of raken na terugkeer op de werkvloer snel (weer) overwerkt.
Het ziekteverzuim is standaard het laagst bij kleine bedrijven. Bij bedrijven met minder dan 10 medewerkers was het verzuim eind 2020 3,3%. Wel zien we hier de hoogste stijging in ziekteverzuim in lange tijd, namelijk een toename van 1,5 procentpunt vergeleken met een jaar eerder. In kleine bedrijven komen medewerkers die verkouden zijn onder normale omstandigheden gewoon naar het werk uit loyaliteit en betrokkenheid. Zo hoeft een naaste collega het werk niet over te nemen. In coronatijd wil men niet het risico nemen collega’s te besmetten dus wordt er gekozen voor ziekmelden.
Het ziekteverzuim nu is vergelijkbaar met het niveau in 2002. Om dit terug te dringen voerde de overheid toen wetswijzigingen in om ziek personeel sneller aan het werk te krijgen: de Wet verbetering poortwachter. Deze wet maakte werkgevers volledig verantwoordelijk voor de ziekteverzuimbegeleiding en re-integratie van zieke medewerkers. Hierna begon een jarenlange daling van het ziekteverzuim. Maar sinds 2015 neemt het verzuim weer toe. Dit heeft meerdere oorzaken. Eén daarvan is de vergrijzing in Nederland. Oudere medewerkers melden zich niet vaker ziek, maar als ze ziek zijn dan duurt dit wel langer. Een andere oorzaak is de toename in psychisch verzuim. Dit is vaak langdurig verzuim. Beide hebben een grote invloed op de verzuimcijfers.
Wilt u verzuim tegengaan binnen uw bedrijf? Lees meer over hoe u verzuim kunt verlagen en voorkomen.
