Arbeidsrisico’s: welke risico’s zijn er en hoe breng ik deze met een RI&E in kaart?
Als werkgever bent u verplicht te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Een belangrijke stap is het in kaart brengen en verminderen van de arbeidsrisico’s binnen uw organisatie. Deze risico’s legt u vast in de verplichte Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E). Zo weet u precies welke medewerkers risico’s lopen op bijvoorbeeld ongelukken of gezondheidsklachten.
Let erop dat arbeidsrisico's niet alleen lichamelijke gevolgen kunnen hebben. Net zo belangrijk zijn psychische risico’s. Dit wordt psychosociale arbeidsbelasting (PSA) genoemd en is een van de belangrijkste oorzaken van verzuim.
In dit artikel leest u
Voorkom beroepsziekten
Risico’s binnen uw bedrijf in kaart brengen is niet voor niets verplicht. Het helpt uw medewerkers én uw bedrijf om beroepsziekten (ziekte ontstaan op of door het werk) te voorkomen. In 2023 zijn er 2.347 nieuwe meldingen van beroepsziekten geregistreerd door bedrijfsartsen. Bij 8% daarvan is er zelfs sprake van blijvende (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid door een beroepsziekte (Nederlands Centrum voor Beroepsziekten). De arbeidsrisico's verschillen sterk per branche en per type werk. Hieronder behandelen we een aantal veelvoorkomende fysieke en psychosociale arbeidsrisico’s.
Wat zijn fysieke arbeidsrisico’s?
Fysieke arbeidsrisico’s komen het meest voor bij lichamelijk zware beroepen, zoals in de bouw en industrie. Ook langdurig zitten, vaak het geval bij kantoorwerk, kan belastend zijn voor het lichaam en gezondheidsklachten veroorzaken. Enkele voorbeelden van fysieke arbeidsrisico’s waarmee uw organisatie te maken kan hebben zijn:
- De aanwezigheid van schadelijke stoffen die tijdens de productie ontstaan, zoals chemicaliën;
- Schadelijk geluid, bijvoorbeeld door het werken met zware machines of gereedschap. Gehoorschade door (langdurig) schadelijk geluid komt helaas vaak voor;
- Het werken met gevaarlijke machines en de kans op het maken van fouten hiermee;
- Fysieke over- of onderbelasting. Denk aan het tillen van zware voorwerpen, een verkeerde werk- of zithouding of langdurig en veel zitten.
Wat zijn psychosociale arbeidsrisico’s?
Psychische aandoeningen door het werk horen bij de meest voorkomende beroepsziekten van Nederland. Deze worden ook wel psychosociale arbeidslasten (PSA) genoemd en zijn een van de grootste arbeidsrisico’s. Ruim 62% van alle gevallen van geregistreerde beroepsziekten in 2023 was psychisch. Psychische beroepsziekten kwamen vooral voor bij de sectoren Overheid en openbaar bestuur (22%) en Gezondheidszorg en
maatschappelijke dienstverlening (21%) (Nederlands Centrum voor Beroepsziekten). PSA omvat alle werkgerelateerde stressklachten, zoals stress door:
- Pesten;
- Agressie;
- Discriminatie of seksuele intimidatie;
- Een te hoge werkdruk.
PSA kan leiden tot zowel fysieke als psychische klachten en heeft vaak grote gevolgen voor uw medewerker. Denk bijvoorbeeld aan overspanning en burn-out, een posttraumatische stressstoornis of een depressie. PSA kan zich bij uw medewerker zowel op de werkvloer als thuis voordoen. Het is daarom belangrijk dat u maatregelen neemt om psychosociale arbeidsrisico’s tegen te gaan. Voorkomen is altijd beter dan genezen.
Hulp nodig bij het opstellen van een PSA beleid?
Een goed PSA-beleid kan u helpen om psychosociale arbeidsbelasting tegen te gaan. Zo weten uw medewerkers wat u doet om PSA te voorkomen en wat van de medewerkers zelf wordt verwacht. Tot slot beschrijft u bij wie zij terechtkunnen als ze te maken krijgen met ongewenst gedrag of PSA. Als verzuimspecialist helpen wij u graag bij het opstellen van een PSA-beleid, daarom hebben we een stappenplan gemaakt. Hierin beschrijven we de onderdelen van dit beleid en hoe u dit beleid kunt opstellen. Vraag het stappenplan aan via onderstaande button:
Aan de slag met de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)
Het belangrijkste middel om arbeidsrisico’s binnen uw organisatie in kaart te brengen, is de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Hiermee kunt u de kans op gezondheidsklachten verminderen. Alle organisaties met personeel zijn verplicht om een actueel onderzoek van de risico’s binnen het bedrijf te hebben. U kunt dit als bedrijf zelf uitvoeren. Het is de taak van de preventiemedewerker binnen uw organisatie om de RI&E op te stellen.
Tip: door hier ook andere medewerkers in het bedrijf bij in te schakelen, krijgt u een goed overzicht van mogelijke risico’s op het gebied van gezondheid en veiligheid. Zij hebben dagelijks met eventuele risico’s te maken en weten wat er op de werkvloer speelt. Door hun betrokkenheid zullen ze ook eerder de voordelen zien van de nieuwe maatregelen.
Een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) bestaat uit:
- Een overzicht van de risico’s tijdens het werk. Denk daarbij aan fysieke risico’s en het PSA-beleid;
- Een beoordeling en rangschikking op basis van de grootte van het risico;
- Een overzicht van bestaande maatregelen om risico’s rond veiligheid en gezondheid te voorkomen;
- Een overzicht van de risico’s voor medewerkers in ‘bijzondere categorieën’, zoals gedeeltelijk arbeidsgeschikten, zwangeren, jongeren en ouderen;
- Een plan van aanpak RI&E waarin u laat zien wat u gaat doen en wanneer u dat gaat doen;
- Uitleg hoe contact kan worden opgenomen met een preventiemedewerker of arbodeskundige.
Verzuim door beroepsziekten binnen uw bedrijf voorkomen en verminderen?
Wist u dat de kosten van een zieke medewerker kunnen oplopen tot gemiddeld € 405,- per dag? Als uw medewerker ziek wordt, bent u als werkgever verplicht om het loon door te betalen. Daarnaast krijgt u bij ziekteverzuim ook te maken met andere, extra kosten. Bent u goed verzekerd? Met een verzuimverzekering van Sazas, beschermt u uzelf tegen de financiële risico’s van verzuim. Bij ons regelt u alles in één keer: loondoorbetaling, verzuimbegeleiding én re-integratie.
Met slechts drie gegevens berekent u makkelijk en snel online uw premie. Dit kan 24 uur per dag, het hele jaar door.
◄ Terug naar overzicht Voorkomen verzuim.
Ook interessant voor u:
-
Een medewerker die langdurig ziek is, krijgt na twee jaar arbeidsongeschiktheid te maken met de WIA. Wat is dit? Wat moet ik ervan weten? Wij leggen het u uit.Kennisbank
-
Loondoorbetaling bij ziekte
Op deze pagina leest u alles over de loondoorbetaling (het salaris) bij ziekte. U betaalt uw zieke medewerker twee jaar minimaal 70% van het laatstverdiende loon. Is er een cao van toepassing? Dan kunnen er afspraken zijn over het aanvullen van het loon tot maximaal 100%. Lees verder over loondoorbetaling bij ziekte.
Kennisbank -
Inzetbaarheidsgesprek
Het inzetbaarheidsgesprek kan u helpen om zowel uw bedrijf als uw medewerkers gezond te houden.Kennisbank