
Wat doet een vertrouwenspersoon op het werk?
Ongewenst gedrag op het werk kunt u als werkgever nooit helemaal voorkomen. Daarom is het belangrijk dat medewerkers die ongewenst gedrag ervaren, terechtkunnen bij een vertrouwenspersoon. Wat doet een vertrouwenspersoon precies en wat mag hij of zij juist niet doen? U leest het hieronder.
Wat is een vertrouwenspersoon?
De vertrouwenspersoon is een onpartijdig en vertrouwelijk aanspreekpunt bij arbeidsconflicten en andere problemen op het werk. Bij een vertrouwenspersoon kunnen medewerkers bijvoorbeeld ongewenst gedrag van collega’s, leidinggevenden, klanten of leveranciers melden.


De rol van een vertrouwenspersoon
De rol van de vertrouwenspersoon is om naar de medewerkers te luisteren en hen te ondersteunen bij het vinden van een oplossing.
De taken van een vertrouwenspersoon
- De belangrijkste taak van een vertrouwenspersoon is het opvangen en begeleiden van medewerkers die een melding doen (de melders). Alles wat wordt besproken, is privé en vertrouwelijk.
- De vertrouwenspersoon ondersteunt de melder op een onpartijdige manier en laat het probleem bij de melder. Wel geeft de vertrouwenspersoon uitleg over de opties om het probleem op te lossen.
- Daarnaast kan de vertrouwenspersoon trends in ongewenst gedrag signaleren en leidinggevenden of werkgevers hierover informeren. Hierbij wordt de vertrouwelijkheid van de meldingen niet in gevaar gebracht en blijven de melders anoniem.
- Tenslotte kan een vertrouwenspersoon ook voorlichting geven over ongewenst gedrag, bijvoorbeeld door workshops te geven.

Mag een vertrouwenspersoon de vertrouwelijkheid verbreken?
Checklist voor uw protocol vertrouwenspersoon
Hoe pakt u uw protocol vertrouwenspersoon aan? De onderstaande checklist helpt u op weg:
- Stel een vertrouwenspersoon aan. U kunt binnen uw bedrijf een interne vertrouwenspersoon aanstellen. Het is verstandig als deze persoon hiervoor een cursus of opleiding volgt en de juiste eigenschappen heeft. Een andere optie is het inschakelen van een externe vertrouwenspersoon, bijvoorbeeld via Sazas. Deze staat buiten uw bedrijf.
- Maak duidelijk wat de taken van de vertrouwenspersoon zijn. Het moet voor iedereen binnen uw bedrijf duidelijk zijn wat de rol en taken van een vertrouwenspersoon zijn. U kunt dit opnemen in uw PSA-beleid.
- Maak duidelijk hoe het proces rond de vertrouwenspersoon werkt. Iedereen binnen de organisatie moet weten hoe zij de vertrouwenspersoon kunnen bereiken en weten welke stappen er samen kunnen worden doorlopen.
Wanneer is een vertrouwenspersoon nodig?
Medewerkers beslissen zelf wanneer ze de vertrouwenspersoon inschakelen. Vaak zoeken ze eerst naar een directe oplossing met de collega waarbij zij het ongewenste gedrag ervaren of bespreken ze het zelf met hun leidinggevende. Als het probleem niet wordt opgelost, de klacht te ernstig is of medewerkers willen liever in vertrouwen praten, dan kunnen zij contact opnemen met de vertrouwenspersoon.
De escalatieladder vertrouwenspersoon
Vanaf het moment dat de melder een melding doet bij de vertrouwenspersoon, doorloopt de vertrouwenspersoon een zogenoemde ‘escalatieladder’. Dit protocol vertrouwenspersoon is een stappenplan om te bepalen in welke fase het probleem zich bevindt. Hiermee kan de vertrouwenspersoon bepalen wat hij of zij precies kan doen. Een escalatieladder vertrouwenspersoon kan bijvoorbeeld bestaan uit de volgende fases:
- Alleen een luisterend oor bieden.
- Een informele, laagdrempelige oplossing zoeken, zoals voorstellen het gesprek aan te gaan met degene waar de melder melding over gaat. Dit kan ook met een bemiddelaar erbij (niet de vertrouwenspersoon zelf).
- Ondersteunen bij het indienen van een formele, officiële klacht, bijvoorbeeld bij HR of de klachtencommissie.
- Het probleem hogerop in de organisatie melden, bijvoorbeeld bij het management of de integriteitscommissie. Dit kan in overleg met de melder anoniem gebeuren of juist openbaar.
- Het probleem buiten de organisatie melden of externe hulp (van buiten de organisatie) inschakelen. Denk bijvoorbeeld aan een externe mediator, juridisch adviseur of een officiële instantie zoals de Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De vertrouwenspersoon is hier vaak niet meer bij betrokken, maar kan wel klaar blijven staan voor de melder.

Wat mag een vertrouwenspersoon niet doen?
Er zijn grenzen aan wat een vertrouwenspersoon kan en mag doen. Hij of zij is er om de melder op te vangen, te begeleiden en te ondersteunen. Niet om de klacht zelf op te lossen. De vertrouwenspersoon mag bijvoorbeeld niet actief ingrijpen bij een ruzie of juridisch of medisch advies geven. Een vertrouwenspersoon houdt alle informatie vertrouwelijk en anoniem. Hij of zij onderneemt alleen actie met toestemming van de melder. Ook geeft de vertrouwenspersoon geen advies aan de werkgever en leidinggevenden over maatregelen die zij zouden kunnen nemen. Dat is de taak van de klachtencommissie. Zij behandelt de klacht wanneer de medewerker deze officieel indient. Dit is dus anders dan melding maken bij de vertrouwenspersoon. Het nemen van maatregelen blijft de verantwoordelijkheid van de werkgever zelf.
Waarom een externe vertrouwenspersoon inhuren via Sazas
Een vertrouwenspersoon luistert naar uw medewerkers en helpt hen een oplossing te vinden om het ongewenste gedrag te stoppen, zodat zij zich weer prettig voelen op de werkvloer. Als u uw medewerkers een vertrouwenspersoon aanbiedt, helpt u voorkomen dat klachten erger worden of leiden tot verzuim. Niet voor niets wordt een vertrouwenspersoon voor bedrijven binnenkort waarschijnlijk verplicht.
Bij een externe vertrouwenspersoon durven medewerkers iets vaak eerder te melden, omdat deze buiten de organisatie staat en dus helemaal onafhankelijk is. Via Sazas kunt u een ervaren, gecertificeerde externe vertrouwenspersoon inhuren.
Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Ondanks dat deze informatie met de grootste zorg is samengesteld, kan het gebeuren dat bepaalde informatie niet meer actueel is.
Ook interessant voor u
-
Alles over psychosociale arbeidsbelasting
PSA staat voor de hoeveelheid stress en druk die medewerkers voelen, ontstaan door bijvoorbeeld ongewenst gedrag of een hoge werkdruk op hun werk. Maar hoe voorkomt en herkent u PSA zo goed mogelijk? En wat doet u als het toch speelt binnen uw bedrijf?Kennisbank -
Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA): stappenplan voor een beleid
Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) tegengaan, hoe doet u dat? Een goed PSA-beleid kan hierbij helpen. Als verzuimspecialist helpen wij u daar graag bij. In ons stappenplan leest u stap voor stap de onderdelen van dit beleid en hoe u dit beleid zelf kunt opstellen.whitepaper -
Whitepaper: Pesten op het werk
Pesten op het werk is een groot probleem. Hoe maakt u pesten bespreekbaar en wat kunt u doen wanneer één van uw medewerkers pest of gepest wordt? Lees er meer over in dit whitepaper.Whitepaper